ID: 100
OBJECTID: 100
VOLGNUMMER: 036/033
HISTORISCHE_TIJDSAANDUIDING: 1898-1991
OMSCHRIJVING: De eerste fabriek die in 1898 werd gebouwd, is iets ten noorden van de latere fabriek gebouwd. De oude fabriek bevond zich deels op het terrein van de latere fabriek, zodat toch van dezelfde locatie sprake is. 1898: Door het bestuur van de coöperatieve stoomzuivelfabriek te Betterwird wordt vergunning gevraagd voor de oprichting van een zuivelfabriek. De fabriek wordt gebouwd aan de weg Dokkum-Holwerd langs de Dokkumer Ee. Deze eerste fabriek stond ten noorden van de plaats waar in 1917 de nieuwe fabriek werd gebouwd. Van de fabriek zijn geen tekeningen meer bewaard gebleven. [Streekarchief/WD 1811-1927/1898] 1911: Uitbreiding van de bestaande fabriek met een klein gebouw aan de bestaande machineloods, dat zal worden gebruikt als pasteuriseerinrichting. [DOW/WD/178/Zuivelfabriek Betterwird/1911]. 1917: Door het bestuur van de Cooperatieve Vereeniging Stoomzuivelfabriek Dockum en Omstreken wordt vergunning gevraagd voor het oprichten van een stoomzuivelfabriek te Betterwird bij Dokkum. Voor de verwerking van melk tot boter en kaas wordt in de fabriek een stoommachine geplaatst. In de fabriek zijn aanwezig ruimten voor de melkontvangst, een kaaspakhuis, een centrifugeerlokaal, een pasteuriseerlocaal, een karnlocaal, een laboratorium en een spoelplaats. De machinekamer, kolenbergplaats, kuiperij en het ketelhuis met schoorsteen, staan aan de westzijde van het gebouw, los van het hoofdgebouw. De fabriek wordt gebouwd direct ten zuid-westen van de al bestaande fabriek. [DGAHW-doos 142-XVIIc-176] 1925: Aan de fabriek wordt vergunning verleend voor uitbreiding met sterkere elektromotoren die dienen voor de aandrijving van 2 weipompen en een centrifuge. Aan de inrichting van de fabriek wordt niets gewijzigd. [DGAHW-Doos 142-XVIIc-176] 1938: Uitbreiding van de fabriek door uitbreidng van de kaaslokalen. Er worden geen nieuwe gebouwen bijgebouwd. [DOW/WD/178/Zuivelfabriek Betterwird/1938]. 1951: Uitbreiding van de fabriek door de aanbouw van een schaftlokaal en uitbreiding van de machineloods en het ketelhuis. [DOW/WD/187/Zuivelfabriek Betterwird/1951] 1983: Aanvraag Hinderwetvergunningen door de Coöperatieve Melkproductenbedrijven Noord-Nederland B.A. voor de oprichting van een inrichting voor het bereiden en bewaren van kaas en ingedikte wei in haar fabriek op Betterwird 10. De inrichting van de fabriek wordt gewijzigd en uitgebreid. [VVHWET/Intzak/Oud HUP 89] 1991: De zuivelfabriek gaat dicht. Het bedrijfspand wordt in gebruik genomen als bedrijfsverzamelgebouw. De bedrijfspanden van de zuivelfabriek zijn door brand nadien grotendeels verwoest. Op de locatie heeft nieuwbouw plaats gevonden.
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; bouwwerk
NAAM: Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Dokkum en Omstreken
ZICHTBAAR: Ja
GEMEENTENAAM: Dongeradeel
STRAAT: Betterwird
HUISNR: 10
PLAATSNAAM: Dokkum
WATERWEG: Dokkumer Ee
SBI_OMSCHRIJVING: zuivelfabriek
COÖPERATIEF_SPECULATIEF: C
SITUATIE_1997_2008: 2008: Het westelijke deel van de panden is recentelijk gesloopt, en vervangen door nieuwbouw. In de panden is een bedrijvenverzamelgebouw gevestigd. De voormalige directeurswoning is nog intact.
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/6/attachments/6
TYPE_OMSCHR: Verzamelgebouw type. Iedere functie is uit oogpunt van hygiëne in een afzonderlijk, soms gescha-kelde gebouw ondergebracht. Kenmerkende bouwelementen zijn onder meer: administratiekantoren (directeurswoning al of niet gecombineerde met kantoor), de productiegebouwen (soms verdeeld in specifieke functies en lokalen, zoals laadplatform voor melkontvangst, loskade voor melkontvangst (soms met kraan), perslokaal, karnlokaal, pekellokaal, poedertoren), en productieondersteunende gebouwen (ketelhuis, kolenopslag en schoorsteen, laboratorium, garages, kuiperijen, ijs- en koelhuizen en pakhuizen.
TYPE: verzamelgebouw
GLOBALID: {E5B47AD5-718C-44B7-BE73-07D1FE33D4D8}
SHAPE_Length: 600.7684345344439
SHAPE_Area: 18067.193263711913
ATTACHMENT_1: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/12/100/attachments/702
ATTACHMENT_2: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/12/100/attachments/703
Polygon: [...]