ID: 100
OBJECTID: 100
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1057
UNI_NAAM: Hemmema te Bessum of Donia
BUI_ID: 57
BUI_NAAM: DONIA/HEMMEMA
STI_ID: 412
STI_NAAM: Hemmema te Bessum of Donia
STI_PLAATS: Menaldum
BP_ID: 1160
BP_NAAM: Hemmema (Sch.) / Hemmema of Donia (E.)
SIF_ID: 131
SIF_NAAM: Hemmema State (Beetgum)
PNN_ID: 383
PNN_NAAM: Hemmema te Bessum of Donia
OPM_NAAM: Andere benamingen: Hemmema te Bessum of Donia
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
OPM_BEBOUWING: Het terrein is nu bouwland (SIF).
JR_NOOMEN: <1439
JR_SIF: 1500
OPM_JAAR: Afgebroken voor 1788 (Noomen). In 1832 vermeldt het kadaster nog een gracht, een vijver en een schuur. Die laatste moet rond 1859 zijn afgebroken (SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "De eerste maal dat Hemmema te Bessum onder Menaldum, maar vlakbij Beetgum gelegen, wordt genoemd, is in de huwelijkse voorwaarden van Hannyke, een bastaardzoon van Ritzke Jelmera van Ameland, en Thiede, de dochter van Doekka Hemmema, in 1439." "Op de kaarten van Sibrandus Leo (1579) en Winsemius (1622) wordt Hemmema als adellijk huis Donia aangegeven. In 1718 lag het huis binnen ruime singels, met een oprijlaan naar de Zandweg, in 1850 deels Leeuwensingel genoemd naar de wapenhoudende leeuwen op de inrijpalen. Van het huis is geen afbeelding bewaard gebleven; een inventaris van 1664 noemt 17 vertrekken, waaronder 't sael, een taxatie van 1682 de adelyke huisinge, schuure, pickierstal, thuininge,hovinge, grachten, zingels, opreed, bomen en plantage, sampt schiphuis, Hemmemastate genaamt. Het huis werd voor 1788 afgebroken, de schuur rond 1859." SIF: "De state is in het begin van de 15e eeuw of al eerder gebouwd." "Reeds in 1439 wordt er een “Hemmema statthen to Bessum” vermeld. Daaruit blijkt dat dit huis toen al een veel groter en voornamer voorkomen had dan de simpele verdedigbare woontoren die stins (= steenhuis) werd genoemd en waarmee Friesland destijds bezaaid was." "Waarschijnlijk is het huis na 1680 (vrijwel) leeg blijven staan. Doordat haar vader bijna failliet was gegaan en zij na zijn dood met de schulden bleef zitten, wist Isabella wat geldnood betekent en zij was dan ook niet van plan geld te verspillen aan een oud huis waar ze toch geen gebruik van wilde maken. In 1718 was het al flink in verval geraakt. In 1748 stond er nog een huis binnen de grachten, maar aan het eind van de 18e eeuw was daar niet veel van over. In de “Tegenwoordige Staat” (ca. 1785) staat dat de State “eenige weinige overblijfselen uitgesondert, vernietigd” is. In 1832 vermeldt het kadaster nog een gracht, een vijver en een schuur. Die laatste moet rond 1859 zijn afgebroken… In het Fries Museum staan nog twee stenen leeuwen uit 1648 die afkomstig zijn van Hemmema State. De ene draagt een schild met het wapen van Cammingha van Jelmera en de andere het wapen van Donia. Rondom het terrein van de vroegere State zijn, in het kader van de ruilverkaveling, een aantal jaren geleden bomen geplant." "Het terrein is nu bouwland." (bronnen: Tekst: Jan Leemburg; “Bitgum, de skiednis fan Bitgum en Bitgummole” door T. Kingma, 1988; "Tegenwoordige staat van Friesland" ca. 1785; "Menaldumadeel, 2000 jaar leven in een Friese grietenij” door David Hartsema, 1981; “Skiednis fan Menameradiel” red. O. Santema en dr. Y.N. Ypma, 1972).
PLAATS: Menaldum
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {3AB913BF-529F-42F6-A045-68C8A4F4AA03}
SHAPE_Length: 932.0476876511036
SHAPE_Area: 54230.48500028472
Polygon: [...]