ID: 135
OBJECTID: 135
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1031
UNI_NAAM: Camstra
BUI_ID: 31
BUI_NAAM: CAMSTRA
STI_ID: 42
STI_NAAM: Camstra
STI_PLAATS: Firdgum
BP_ID: 1469
BP_NAAM: Camstra (Sch. en E.)
SIF_ID: 51
SIF_NAAM: Camstra State (Firdgum)
PNN_ID: 152
PNN_NAAM: Camstra
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: Ja
OPM_BEBOUWING: We hebben hier dan ook te maken met de onderste helft van een middeleeuwse stins, die geheel in het latere woonhuis is opgenomen, de Camstra Stins (SIF).
JR_NOOMEN: <1413
JR_SIF: <1500
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Recent wierp onderzoek van Onno Hellinga veel meer licht op de oudste geschiedenis van de Camstra's. Hij herkende in Taco de Campis, genoemd in de omgeving van Wirdum in 1369, de gemeenschappelijke voorvader van de Camstra's van Oostergo (Wirdum, Jelsum) en Westergo (Firdgum, Franeker, Getswerd). In 1413 werd binnen de familie Camstra een regeling getroffen waarbij werd bepaald dat de bastaardzoon van de overleden Take Camstra op de stins in Firdgum zou opvolgen. Omdat de stins later in het bezit is van nakomelingen van Takes dochter, die met een Hermana trouwde, heeft deze regeling waarschijnlijk geen effect gesorteerd. De betreffende bastaard Peter Camstra komen we in 1420 tegen als hij in de Rechtsomgang van Franekeradeel het recht voor Getswerd bij Getswerderzijl voert.Camstra wordt in de 16de eeuw nog afgebeeld als woontoren met arkeltorentjes op de hoeken. In het voorhuis van de huidige boerderij is de stinskelder nog bewaard." SIF: "De state is voor 1500 ontstaan." "Vóór 1500 is er weinig bekend omtrent eigenaren en bewoners, maar dat zullen zeker leden van de adellijke Camstra’s geweest zijn. In het Register van den Aanbreng van 1511, een inventarisatie van het onroerend goed in Friesland en de eigenaren en gebruikers daarvan, waarover belasting geheven moest worden, vinden we echter meteen een andere naam: "Juw Roerde"." "Uit die tijd stamt ook de oudste afbeelding van de state. Deze vinden we op een kaart van Het Bildt uit omstreeks 1550. Naast de kerk van Firdgum is een stinstoren te herkennen op een heuveltje. De toren heeft op de hoeken kleine weertorentjes en heeft een laag schilddak. Boven de huidige "opkamer" lijkt de stins nóg twee verdiepingen te hebben. Het gebruik van de grote kloostermoppen in de basis van de stins, doet vermoeden dat deze in de 14e of 15e eeuw gebouwd is, in omstreeks dezelfde tijd waarin ook de kerken in Friesland van dit type stenen werden gebouwd." "Het huidige oude voorhuis, gedekt met een hoog schilddak en bekroond met twee schoorstenen, blijkt bij nadere beschouwing gebouwd te zijn van een groot formaat bakstenen, die 16e of 17e eeuws moeten zijn. Aan de voet van de gesloten noordmuur vallen de grote zogenoemde kloostermoppen op, die waarschijnlijk nog ouder zijn. In die noordmuur, net boven het grindpad, vallen ook twee kleine raampjes op van ongeveer 30 bij 75 centimeter die een kelder verlichten. Ook in de oostgevel zitten twee van zulke kelderraampjes. Door die raampjes glurend is te zien dat de muren wel erg dik zijn voor een woonhuis. Eenmaal binnen blijkt de kelder een gemetseld kruisgewelf te hebben en in de "opkamer" daarboven vinden we een 16e eeuwse schouw. In deze fraaie, uit zandsteen gebeeldhouwde schouw staan achter de vuurplaats, op de oorspronkelijke antieke wijze, vuurvaste haardstenen opgemetseld in pyramidevorm, bovenaan afgedekt met een iets grotere deksteen. Deze stenen hebben een renaissance motief met daarop het portret van Keizer Karel V. We hebben hier dan ook te maken met de onderste helft van een middeleeuwse stins, die geheel in het latere woonhuis is opgenomen, de Camstra Stins. Op de plattegrond van de huidige Camstra State is in de noord-oostelijke hoek van het huis een bijna vierkant vertrek te zien van ca. 4,40 bij 4,70 meter. De muren daarvan zijn dik, dubbeldik. In de late Middeleeuwen was dit de stenen verdedigingstoren bij het grotendeels van hout opgetrokken woonhuis van een hoofdeling. Ook de rest van de oost- en noordmuren zijn een stuk dikker dan die van de west- en zuidmuren, die op zich ook al dikker zijn dan normaal. Ook de binnenmuur tussen de hal en de voorkamer in de noord-westhoek is dikker dan de andere scheidingsmuren. Dit doet vermoeden dat het huis in het verleden meerdere keren van gedaante is veranderd." (bronnen: Tekst: Aantekeningen van J. Leemburg; Mgr. Dirk van Leeuwen)
PLAATS: Firdgum
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {310D0D40-C2B5-44BF-9248-889A677B5193}
SHAPE_Length: 653.3350249321776
SHAPE_Area: 19943.100000047125
Polygon: [...]