ID: 148
OBJECTID: 148
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 2496
UNI_NAAM: Bonga
BUI_ID: 0
STI_ID: 496
STI_NAAM: Bonga
STI_PLAATS: Kimswerd
BP_ID: 1653
PNN_ID: 282
PNN_NAAM: Bonga
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
JR_NOOMEN: <1500
OPM_JAAR: De stins is rond 1626 afgebroken (Noomen).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Als versterkt huis te Kimswerd nam Bonga aan het eind van de 15de eeuw de rol van Osinga over. De familie Bonga te Kimswerd wordt vanaf 1494 vermeld; Bonga gued en Bonga saet worden in 1522 en 1546 genoemd. De eerste generaties waren rond 1500 betrokken bij militaire acties. Een proces in 1626 geeft een fraai inzicht in de afbraak van de stins." "Bonga wordt op de kaart van Sibrandus Leo van 1579 als adellijk huis aangegeven." "In 1626 ontstond een conflict tussen de eigenaars en de huurders dat licht werp op het verdwijnen van de stins. De eigenaars van Bonga sate voerden voor het Hof van Friesland aan dat van het verhuurde land seeckere schoon terp ofte terplandt, groot 2,5 pondemaat, deel uitmaakte. Deze terp was mit zyn grachten van old althoos genaempt Bunga terp ofte Bunga staten en was door de voorouders van de eigenares Idke Bunga gemaect mit grooter arbeyt ende costen; daerop oeck van olds gestaen hadde een schoon stins ende wydere wooninge, hebbende gediend tot ... geryff van de eygenaers van de selve Bunga staten ende bewoonders van dien, waertoe zy oock hun toeflucht in tyt van nood, ende verseeckerheyt tegens alle noodt, swarigheyt ende periculen van der viandt sampt hooge waeteren plachten te nemen. De huurders hadden nu de terp echter wtgesmeeten, gedemolieerd, geslechtet ende gedestrueerd en de sloot gedempt tussen de terp en het naburige perceel, die in de tijd dat de stins op de terp had gestaan als beheininge had gediend. In de grachten, waarin overvloedig riet had gegroeid, waarmee men de schuyre en het lanckhuys placht te dekken, was verder veel overtollige aarde terecht gekomen. De eigenares, Idke Bunga en haar man Cornelis van Voort, eisten herstel van de oude toestand of vergoeding voor de waardevermindering. De huurders verweerden zich door te stellen dat ze geen boodschap hadden aan de sterckheyt van't stins in de tijd van 't oorlogen van de olde Friesen en dat het land juist in waarde was gestegen; het afgraven van de dorre hoochten en het dempen van de grachten was met grote moeite, arbeid, geld en tijd gepaard gegaan. Zij zagen het als een goedt werck. Het Hof gaf hen gelijk." "Het kadaster van 1832 geeft direct ten noorden van de boerderij een klein rond perceel aan, waarop waarschijnlijk de stins stond."
PLAATS: Kimswerd
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij
GLOBALID: {720263CE-3B65-44C5-AF97-F36E5EE2B7F9}
SHAPE_Length: 414.0976243718994
SHAPE_Area: 7361.990000062846
Polygon: [...]