CHK2 (OGCFeatureServer)
ID: 163
OBJECTID: 163
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1241
UNI_NAAM: Aylva
BUI_ID: 241
BUI_NAAM: AYLVA
STI_ID: 517
STI_NAAM: Aylva
STI_PLAATS: Witmarsum
BP_ID: 1797
BP_NAAM: Aylva (Sch. en E.)
SIF_ID: 22
SIF_NAAM: Aylva State (Witmarsum)
PNN_ID: 667
PNN_NAAM: Aylva
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
JR_NOOMEN: <1439
JR_SIF: <1421
OPM_JAAR: Er is sprake van een stins in 1421. In 1485 en 1496 werd de stins platgebrand. In 1747 is de oude state vervangen voor een nieuwe. In 1860 vernieuwd (SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Dovwa Aylwa werd blijkens een recent teruggevonden grafzerk in 1439 in Witmarsum begraven." "Aylva-huis liet op tekeningen uit de 18de eeuw geen duidelijke resten van een middeleeuwse stins meer zien." SIF: "Er is sprake van een stins in 1421." " In 1421 werd de stins bewoond door Tjaert Aylva (uitspraak: Tjeerd Aalua). Hij liet de stins na aan zijn zoon Epo Aylva die getrouwd was met Wick Sickema. Wick overleed op 26 maart 1475 en na haar werd de stins tot 1515 bewoond door kleinzoon Epo van Aylva.
Deze Epo wist in de strijd tussen de Schieringers en de Vetkopers niet welke kant hij moest kiezen. Eerst was hij waarschijnlijk Vetkopersgezind, want in 1485 werd de stins platgebrand door de schieringer Seerp Beyma. Waarschijnlijk heeft hij zich daarna 'bekeerd' tot de Schieringers, want in 1496 onderging de stins hetzelfde lot door de hand van een groep Vetkopersgezinde Groningers." "In 1747 was Hobbo van Aylva heer en meester. Hij gaf opdracht de oude state te slopen en een nieuw huis te bouwen. Na hem werd de nieuwe state eigendom van Tjaard van Aylva en daarna tot 1795 van een J.D. van Aylva.
Tijdens de Franse overheersing werd in 1804 het huis en omliggende park te koop aangeboden. In 1805 kwamen een groot aantal essen, iepen en abelen ‘onder de hamer’ en werden gekapt.
In 1860 was het goed eigendom van ene T. Mulier, die de state geheel liet vernieuwen. Al in 1867 kwam het huis weer te koop. Het werd mogelijk gekocht door een heer Rodenhuis.
In 1875 werd het opnieuw verkocht, nu in drie delen: 1. het huis met een deel van het park; 2. het achterste deel van het park; 3. het koetshuis." (bron: Tekst: J. Leemburg; "Beschryvinge van de Heerlyckheydt van Frieslandt" door Chr. Schotanus (1664); "Tegenwoordige staat van Friesland" ca. 1780; "De historie gaat door het eigen dorp" van A. Algra (1955-1960); "Baerderadiel, in geakunde" van het Geakundich Wurkferbân fan de Fryske Akademy; Aantekeningen van J. Leemburg uit diverse publicatie).
PLAATS: Witmarsum
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {4472265C-DD3B-4C3A-9247-439D010142ED}
SHAPE_Length: 687.0986068627279
SHAPE_Area: 23416.84999982845
Polygon: [...]