ID: 237
OBJECTID: 237
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1107
UNI_NAAM: Sythiema
BUI_ID: 107
BUI_NAAM: SYTJEMA
STI_ID: 161
STI_NAAM: Sythiema
STI_PLAATS: Hallum
BP_ID: 3565
BP_NAAM: Sytjema (Sch. en E.)
SIF_ID: 279
SIF_NAAM: Sythiema State (Hallum)
PNN_ID: 203
PNN_NAAM: Sythiema
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Er is niets van deze state terug te vinden (SIF).
JR_NOOMEN: <1397
JR_SIF: <1307
OPM_JAAR: Rond 1785 afgebroken, de poort bestond in 1850 nog maar is eveneens gesloopt (SIF). In 1750 afgebroken, de poort in 1899 (Noomen). Noomen en SIF verschillen van interpretatie mbt het jaar van afbraak (zie beschrijvingen Noomen en SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "De oudste vermelding van de Sythiema's is volgens Upcke van Burmania uit 1397. Onne Sythiema zou toen grietman van Ferwerderadeel zijn geweest." "Onnes zoon Syds Sytiama stelde in 1498 zijn hues to Hallum by nacht ende by dey open voor de stad Leeuwarden." "Sythiema vererfde tot rond 1750 in de familie Sythiema en haar nageslacht in vrouwelijke lijn. (…) In 1750 werd het huis afgebroken. Het materiaal werd door de eigenaar Menno Frans Sixma van Andla aangewend om Walta te Bozum, dat hij had afgebroken en op grond van een rechterlijke uitspraak weer moest opbouwen, te herstellen. In 1796 werd het terrein verkocht. Met Offinga en Goslinga behoorde Sythiema tot de belangrijkste staten van Hallum, als we dit tenminste afmeten aan de grote omgrachte stinsterreinen en de nabijheid van het dorp en de kerk. Op de kaarten van Sibrandus Leo (1579) en Winsemius (1622), en ook op latere kaarten, is Sythiema steeds als adellijke state aangegeven. Op het kadastrale minuutplan van 1832 zijn de voorhof, stinsterrein en appelhof, elk binnen hun eigen omgrachting, te zien. Een tekening van 1723 toont een samengesteld gebouw dat deels onderkelderd was. Enkele topgevels waren met pinakels versierd. Rond enkele ramen met kruiskozijnen bevonden zich boognissen. De poort uit 1671 werd in 1899 afgebroken; de fundamenten ervan werden in 1977 blootgelegd. De Poortfenne (1796) en de Poortburen aan de oprijlaan naar Goslinga (1850) ontleenden hun naam aan deze poort." SIF: "De oorsprong van de stins/state zal in de 13e of 14e eeuw gelegen hebben." "Al in 1307 is er sprake van ene Oene Sijthiema die toen grietman was en op een stins te Hallum woonde." "Haring van Sythiëma was een van de te Hallum wonende landjonkers aan wie op 19 februari 1664 door de Staten van Friesland octrooi (vergunning) gegeven werd voor de aanleg van een trekweg langs de vaart van Hallum naar de Dokkumer Ee." "Volgens dr. Cannegieter zou Sythiema State aan haar einde gekomen zijn door toedoen van de "ritmeester Burmania". Die had Walta State te Bozum laten afbreken, maar na zijn dood werden daarover processen gevoerd tegen zijn dochter His Maria van Burmania en haar man, de 'raadsheer Sixma'. Het uiteindelijke vonnis was dat de afbraak onrechtmatig was en Walta State in zijn oorspronkelijke staat herbouwd moest worden. Walta State was van oude Friese steen opgetrokken geweest. His Maria was in 1750 eigenaresse van Sythiema State en het feit dat ook deze state uit die steensoort gebouwd was werd haar ondergang. Om aan de vereiste stenen te komen werd Sythiema State gesloopt. Een geromantiseerd 19e eeuws verhaal dat echter door de Tegenwoordige Staat van Friesland uit ca. 1785 weersproken wordt. Dit boekwerk meldt namelijk over Bozum: "Voor niet veele jaren had men hier nog de State Walta". Die is dus òf niet herbouwd in 1750 òf de herbouwde state heeft maar enkele decennia bestaan om opnieuw gesloopt te worden. Ook het feit dat Sythiema State in 1795 verkocht wordt, spreekt dit verhaal tegen. Alleen de poort ontsnapte voorlopig aan de slopershamer en bestond in 1850 nog. Later is ook deze poort aan het einde van het straatje 'Poartebuorren' alsnog gesloopt." "Er is niets van deze state terug te vinden." (bron: Jan Leemburg; D. Cannegieter, Geschiedkundige herinneringen van Hallum, artikelen in de Friesche Almanak van 1851 en 1852; G.A. Wumkes, Stads en Dorpskroniek van Friesland, 1930; Archief J. Leemburg).
PLAATS: Hallum
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {0083932D-F628-43BB-B0A1-9BB4DC0DE4B4}
SHAPE_Length: 1077.5374215349625
SHAPE_Area: 35944.41999972381
Polygon: [...]