ID: 315
OBJECTID: 315
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1065
UNI_NAAM: Hayema of Burmania
BUI_ID: 65
BUI_NAAM: BURMANIA
STI_ID: 360
STI_NAAM: Hayema of Burmania
STI_PLAATS: Stiens
BP_ID: 4661
BP_NAAM: Burmania (Sch. en E.)
SIF_ID: 41
SIF_NAAM: Burmania State (Stiens)
PNN_ID: 570
PNN_NAAM: Hayema of Burmania
OPM_NAAM: Haijemastate (SIF).
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Van de State is niets meer terug te vinden (SIF).
JR_NOOMEN: <1468
JR_SIF: <1550
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "In 1468 wordt Hayema genoemd als starcke platse, in 1508 als Hayama hws. Later heette het Burmania state. Waarschijnlijk was Hayema oorspronkelijk de stins van een afzonderlijke hoofdelingenfamilie. Daarop wijst de ligging dicht bij de kerk. Later was Hayema een huis van de Stienzer takken van de Aebinga's uit Hijum en de Leeuwarder Burmania's. Douwe Aebinga uit Hijum schijnt zich voor het eerst in Stiens gevestigd te hebben. In 1463 kwam hij met anderen de Donia's te hulp tegen Jancke Douwema. Rond 1468 bericht een Hollandse spion dat hij een starcke platse in Stiens bewoont. In 1483 verkrijgt hij door ruil land onder Stiens. Douwe had twee zoons, Goffe en Take. Samen sloten ze zich in 1495 aan bij het verbond met de stad Groningen. Beiden bewoonden een huis in Stiens. Taka Douwaz woonde in 1508 te Stiens op Hayama hws ende landen. Take Douwes' weduwe Saepck Werpsdr van Ytsma1336 hertrouwde met Douwe Renicksz van Burmania en bracht Hayema zo aan de Burmania's. In 1543 en 1546 wordt Douwe van Burmania te Stiens genoemd. In 1552 liet Saepck Hayma na aan haar mans kleinzoon Sybren Herez van Burmania. Genoemd worden dan ook dat huys ende hoornleger, die poorten, dat hoff, die singel, en die ryeffkamp, beplant met essen. Aanvankelijk bleef diens vader Hero Burmania er wonen; in 1580 en 1596 woonde Sibrant er zelf. Hij werd opgevolgd door Georg van Burmania, de zoon van zijn broer Upcke Heres van Burmania. Georg is tegenwoordig vooral nog bekend om de door hem verzamelde Friese spreekwoorden. Na diens dood woonde zijn broer Sibrand Upckez van Burmania er; Sibrands weduwe Wick van Ockinga was in 1640 eigenares van Hayema, dat toen Burmania staten werd genoemd. Hayema lag strategisch: direct ten noorden van het kerkhof van Stiens. De afbeelding van Stellingwerf uit 1723 laat een eenvoudig huis zien van één bouwlaag. Tenminste één kamer is onderkelderd. Op het hoge dak staan twee forse schoorstenen. Aan het huis vastgebouwd is een lager nevengebouw, waarachter - blijkens het erboven uitstekende oelebord - haaks een schuur ligt. Het geheel is omgracht; een poortgebouw geeft toegang tot het erf." SIF: "De oudste vermelding van de State dateert uit ca 1550." "In het midden van de 16e eeuw, dus zo rond 1550, werd deze state bewoond door Hero van Burmania. De belangrijkste bewoner van deze state was diens zoon Upco (Oepke) van Burmania, getrouwd met Rinsck van Roorda uit Tzummarum. Hij was een van de eerste Friese edellieden die zich openlijk uitspraken voor de Hervorming en zich tegen het bewind van de Hertog van Alva keerden. Om die reden vluchtte hij naar Emden. Hij stond bekend als ‘it lytse geuske’ (het kleine geusje) welke naam zeker aan zijn postuur te danken is geweest. De Friese humor kennende is hij waarschijnlijk een boom van een kerel geweest. Hij was de enige van zijn tak van de familie die in ballingschap naar Emden is gegaan. Zijn vader Hero bleef in Stiens wonen als trouw aanhanger van het oude gezag. Drie zoons van Upco worden vermeld als bewoners van de state. Eerst zou zoon Jurjen op de state gewoond hebben en later wordt zoon Hero vermeld. Deze laatste sneuvelde in 1632 bij het beleg van Maastricht. Zijn vrouw Anna van Eysinga hertrouwde met ‘buurman’ Philips van Boschhuysen die op Juckema State woonde. Die state stond iets ten noorden van wat tegenwoordig de Hege Hearewei heet. Anna is bij haar huwelijk verhuisd naar de mooiere state van haar nieuwe echtgenoot, want ook de derde zoon van Oepke en Anna, Sybrand van Burmania, wordt vermeld als eigenaar/bewoner. Sybrand overleed in 1639. Volgens het stemkohier van 1640 was het huis in dat jaar eigendom van “juffr. Wick van Ockinga”. Na haar kwam de state aan Watze van Burmania. Ook die was militair en kwam om op zee in 1691. In 1700 is de Burmania State eigendom van “juffr. Rins van Burmania” en in gebruik bij Palle Douwes. Later is de state verkocht en in 1722 was Frans Julius Johan van Heringa van Eysinga de eigenaar. Niet lang nadat Jacob Stellingwerf in 1722 een tekening van het huis heeft gemaakt is Burmania State afgebroken. In 1757 werd nog geadverteerd met de verkoop van zware bomen: "Op het hornleger van het voormalige Burmania State". Daarmee is dus het doek definitief gevallen. Alleen door een schets uit 1722 van de uitzonderlijk bezige ‘snapshot’ tekenaar Jacob Stellingwerf krijgen we een beeld van Burmania State. Zij bestaat dan uit een hoofdgebouw van slechts één hoge verdieping die gedeeltelijk onderkelderd is. In de muren zijn kruisvensters met beneden luiken en boven glas-in-lood aangebracht. De hoge kap heeft alleen aan de voorzijde een tuitgevel en op het dak staan twee schoorstenen, die erop wijzen dat de ruimte in vrij kleine salons verdeeld moet zijn geweest. In het verlengde van het hoofdgebouw, maar een beetje uit de as verschoven, is er een kleinere vleugel tegenaan gebouwd. Een vleugel die vermoedelijk het voorplein afgrenst. Van een dwarsgeplaatste vleugel is nog net de geveltop te zien. De state is omgracht en de toegang tot het terrein is afgesloten door een poortgebouw met tuitgevels." "Van de State is niets meer terug te vinden." (bron: J. Leemburg; "Stinsen en States, adellijk wonen in Friesland" door Ronald Elward en Peter Karstkarel; "De Historie gaat door het eigen dorp" door A. Algra; ”Ljouwerteradiel” door G. Abma, 1984; “Prekadastrale atlas fan Fryslân” door J.A. Mol en P.N. Noomen, 2002; Aantekeningen archief J. Leemburg).
PLAATS: Stiens
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {8D73FAE8-B6B6-4F33-8F67-6ED910A4110D}
SHAPE_Length: 692.1247264634536
SHAPE_Area: 28195.600000138395
Polygon: [...]