ID: 339
OBJECTID: 339
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 2310
UNI_NAAM: Allema
BUI_ID: 0
STI_ID: 310
STI_NAAM: Allema
STI_PLAATS: Oudwoude
BP_ID: 5526
BP_NAAM: Allema (Sch.)
SIF_ID: 10
SIF_NAAM: Allema State
PNN_ID: 478
PNN_NAAM: Allema
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: Ja
OPM_BEBOUWING: De zaalstins is bewoond (SIF).
JR_NOOMEN: <1500
JR_SIF: <1400
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Interessant is dat nog heden ten dage te zien is dat ook deze familie die nooit expliciet als adellijk of als een hoofdelingenfamilie werd aangeduid, in de 15de eeuw beschikte over een goed verdedigbaar steenhuis met dikke muren. Tot in de 18de eeuw vererfde deze stins binnen de familie Allema, en de in vrouwelijke lijn daaruit stammende Alma van Idema's." "In 1832 lagen rond de boerderij aan drie zijden nog grachten. In het voorhuis zijn resten van de voormalige stins gewaard. De noordgevel van het voorhuis is 75 cm dik en bestaat uit bleekrode kloostermoppen. Ter plaatse van het raam in deze muur heeft zich op een meter boven het huidige maaiveld een deur bevonden. Aan weerszijden van deze deur bevonden zich later dichtmetselde ramen, waarvan de hoekstenen nog te herkennen zijn." SIF: "Deze stins is in de 14e eeuw ontstaan." "Van oorsprong was Allema State een Middeleeuwse zaalstins, maar daarna was het eeuwenlang een boerenbedrijf en nu is het een woonboerderij. Heel lang was niet bekend dat het voorhuis van deze boerderij de restanten betrof van een zaalstins en waren er zelf plannen om het af te breken, waarmee Frieslands oudste voorhuis tegen de vlakte zou zijn gegaan. De aloude stins is nu de woonkamer van de boerderij, die staand op een hoge zandrug boven het landschap uittorent. Het uitzicht over het roerloze coulissenlandschap is prachtig en het wonen extra rustig, doordat de voormalige boerderij met de kont naar de weg staat. Het huis is een van de twee nog bestaande zaalhuizen in Friesland. Het andere is Dekema State in Jelsum. Een zaalhuis is een robuuste, langwerpige eenkamerwoning. Een boerderij is het dus niet. De schuur is pas enkele eeuwen later achter de stins gebouwd. Dit zou de stichter van Allema State, Rendert Allema, rond 1495 gedaan kunnen hebben. De huidige bewoners hebben van de eenkamerwoning weer echt één kamer gemaakt door een tussenmuur weg te halen. Over het erf lopend wijst de huidige eigenaar, Dhr. Schelfhout op de voorgevel van zijn zo gekoesterde 'steenhuis'. De muur van kloostermoppen is bijna 1 meter dik en misschien wel zevenhonderd jaar oud. De fundering is onderaan zelfs 3 meter breed. Begrijpelijk, want de stins is ooit twee keer zo hoog en dus nog veel zwaarder geweest. De mopstenen van de bovenverdieping zijn vermoedelijk hergebruikt bij de bouw van de melkkelder en de schuur. In het midden van de voorgevel zit een smal raam, maar oorspronkelijk waren er alleen een schietsleuf en twee kruisboogvensters. Deze zijn dichtgemetseld, maar de oude contouren zijn nog zichtbaar. De gedempte grachten heeft Schelfhout laten terugkeren in het landschap. "Alleen niet exact op dezelfde plaats, want dan zou er van eeuwen aan huisvuil bovengekomen zijn". Het is aan boer Ruurd Lieuwes te danken dat Allema State er nog staat. Hij kocht de boerderij in 1989 en vroeg aan een architect de verwaarloosde stins op te knappen, maar die zag daar geen heil in. Deze architect adviseerde sloop. Maar Lieuwes legde zich er niet bij neer: Hij wilde Allema State behouden. Hij kwam er achter dat deze state niet op de Monumentenlijst stond. Toen is hij daar achteraan gegaan en dat had tot gevolg dat hij subsidie kreeg voor restauratie. Vervolgens gingen gespecialiseerde architecten zich er mee bemoeien. Tussenmuren werden gesloopt, vloeren, plafonds en ramen werden vervangen, maar de stins bleef intact. Enkele jaren geleden moest Lieuwes de stins verlaten, omdat zijn broer ging emigreren naar Denemarken. Op de boerderij van zijn broer stonden de koeien, en het was voor hem financieel niet mogelijk eigenaar te zijn van 2 boerderijen. De vorige eigenaar gelooft in het verhaal dat de stins in de tijd van Schieringers en Vetkopers een ondergrondse vluchtgang richting Veenwouden had. Een eigen vondst sterkt hem in die gedachte. Enkele jaren geleden stootte hij in het weiland, op ruim 100 meter van de boerderij, op een vloertje van plavuizen, dezelfde als ook in de kelders van Allema State liggen." "De zaalstins is bewoond." (bron: internet).
PLAATS: Oudwoude
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij
GLOBALID: {73CA7BBA-D8D8-4DD9-B0C8-EC5173F01ED6}
SHAPE_Length: 388.9913861831286
SHAPE_Area: 8311.585195060235
Polygon: [...]