ID: 376
OBJECTID: 376
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1201
UNI_NAAM: Ropta
BUI_ID: 201
BUI_NAAM: ROPTA
STI_ID: 125
STI_NAAM: Ropta
STI_PLAATS: Metslawier
BP_ID: 6422
BP_NAAM: (Gr.) Ropta (Sch. en E.)
SIF_ID: 242
SIF_NAAM: Ropta State (Metslawier)
PNN_ID: 391
PNN_NAAM: Ropta
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Van de State is niets meer terug te vinden (SIF).
JR_NOOMEN: <1422
JR_SIF: <1300
OPM_JAAR: Het huis werd waarschijnlijk rond 1748 afgebroken, de poort in 1769 (Noomen).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Op Ropta woonde de belangrijkste hoofdeling van Metslawier. De familie wordt in 1422 voor het eerst genoemd. De Schieringse hoofdeling Focko Roberde zegelde in dat jaar samen met de beide andere Metslawierster hoofdelingen Wibalda (Schierings) en Jaersma (Vetkoper) het verbond met Focko Ukena. Met andere hoofdelingen sloot hij in 1444 een verdrag met de stad Groningen." "Het uit twee bedrijven bestaande Ropta-complex lag ten noorden van Metslawier op de grens met Morra. Het grensde aan de in dat dorp gelegen Heemstra state. In 1700 was Ropta state, bij de stins, 62 pondemaat groot, de pachtboerderij Clein Ropta sathe (FC3) 106 pondemaat. De tekening van Stellingwerf uit 1722 laat een blokvormig gebouw tussen trapgevels zien, waarschijnlijk daterend uit het begin van de 17de eeuw. Het huis werd waarschijnlijk rond 1748 afgebroken, de poort in 1769. Bij grondwerkzaamheden in 1962 werden de fundering van de toegangspoort en een 16deeeuwse wapensteen met het wapen Ropta gevonden." SIF: "Tegen het einde van de 13e eeuw is er voor het eerst sprake van de Ropta Stins." "Algra schrijft in zijn "De historie gaat door het eigen dorp" uit omstreeks 1970 over Ropta State ondermeer: "Tegen het einde van de 13e eeuw woonde op de Roptastins Worp van Ropta, ons getekend als ‘een man, van seer forts en onversaecht ghemoet thegens syne vyanden, doch seer goet lyberael ende lieflijck int ommegaen thegens een yeder man’." Met andere woorden: een man die je beter niet kwaad kon maken. Hij, zijn zoon Doede en zijn vriend Tythe Cammingha hadden het rond 1299 nog wel eens aan de stok met Juck Helbada van Hogebeintum, maar het gaat te ver die verhalen hier op te dissen. Algra schrijft verder: "Omstreeks 1500 woonde Sybren van Ropta te Metslawier, die opgevolgd werd in zijn ambt en bezit door Focke van Ropta, in 1512 overleden, evenals zijn vrouw Graets van Eysinga. De een overleed op 24 juni, de ander op 4 juli. Het was weer een woelige tijd, want de Saksische overheersers bedreven veel moedwil in Friesland en kort na de dood van Focke en Graets bezetten zij ook 'Roptahuys toe Metzelwier'. Van brandstichting en plundering wordt echter niet als elders gerept, zodat dorp en stins niet erg geleden hebben. Maar wel mogen we de conclusie trekken, dat de Ropta’s meegedaan hebben aan de strijd tegen de indringers. Als zovele edelen hebben ook zij tenslotte Karel V erkend als heer en de beloning bleef dan ook niet uit. Worp, de zoon van Focke, werd "vanwege de Roomse Keizerlijke Majesteit Grietman over Dongeradeel". (Roomse betekent hier Romeinse, want de keizers beschouwden zich als opvolgers van de keizers van het Oude Romeinse Rijk.) Andreae meldt, dat van deze grietman nog een geschilderd portret bestaat van het jaar 1542, toen hij 38 jaar oud was. Het is in het Rijksmuseum in Amsterdam. De grietman had naar het schijnt slechts één dochter, Cunera, die in het huwelijk trad met Christoffel von Sternsee, een hoofdman in dienst van de keizer. Hij was kolonel, bevelhebber van de dwangburcht in Harlingen en grietman vanwege de keizer over Barradeel. Dit echtpaar had twee kinderen, Karel en Maria. De eerste was genoemd naar de Keizer, die als peet optrad en de dochter naar ’s keizers zuster, de landvoogdes Maria. Viglius van Ayta hield het meisje ten doop. "Maaycke Sternsee" kreeg van haar peettante rijke doopgiften. Von Sternsee heeft aan zeer vele tochten van de Keizer deelgenomen en hij stond dan ook in zeer hoge gunst bij zijn meester. In 1560 is hij overleden, 5 jaar na Cunera. Hun al genoemde zoon Carel bezat Ropta, maar door huwelijk ook Sjaerdemahuis te Franeker, waar hij met zijn vrouw heeft gewoond. Is de familie Rooms gebleven? Er komen althans klachten voor, dat een priester 'van de Maatschappij' (Jezuïet) geregeld op Roptastate zijn dienstwerk kwam verrichten en een van deze heren werd zelfs te Dokkum gearresteerd. De 14e mei 1615 is Carel von Sternsee en Ropta overleden en hij liet de stins te Metslawier na aan Bocke van Humalda (een geslacht ook zeer bekend in de Dongeradelen), met de bepaling dat Bocke de naam van Sternsee zou aannemen, wat ook geschied is, want de zoon van Bocke en Trijn noemde zich Jr. Carel van Sternsee, eigenaar van Groot en Klein Ropta. Er was dus ook een Klein-Ropta, dat trouwens een honderd jaar eerder ook al genoemd werd. Een verschijnsel, dat dikwijls voorkwam. Soms was het een tweede stins voor een jongere tak, soms een boerderij bij het slot. Dit laatste was hier het geval. De jonge Carel had slechts één dochter, die driemaal getrouwd is geweest. Onder haar gaat de glorie van Ropta al tanen en spoedig na haar dood (1711) wordt de stins door de erven verkocht en afgebroken (1731). Het huis was volgens Foeke Sjoerds ongemeen sterk, met zware muren en van wijde en diepe grachten voorzien. De poort steunde op een gemetseld gewelf boven de gracht en dit gevaarte is eerst in de lente van 1769 afgebroken." "Van de State is niets meer terug te vinden." (bron: A. Algra "De historie gaat door het eigen dorp"; Aantekeningen van J. Leemburg; "Beschryvinge van de Heerlyckheydt van Frieslandt" door Christianus Schotanus (1664); "Tegenwoordige staat van Friesland" ca. 1780; De site van Tresoar; Genealogieën van André A. Buwalda).
PLAATS: Metslawier
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {BBF55234-CDDE-46A7-8EE0-990ED681E580}
SHAPE_Length: 533.9616558107729
SHAPE_Area: 16722.216545109375
Polygon: [...]