ID: 382
OBJECTID: 382
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1141
UNI_NAAM: Donia
BUI_ID: 141
BUI_NAAM: DONIA
STI_ID: 78
STI_NAAM: Donia
STI_PLAATS: Dantumawoude
BP_ID: 6492
BP_NAAM: Donia (Sch. en E.)
SIF_ID: 66
SIF_NAAM: Donia State (Dantumawoude)
PNN_ID: 94
PNN_NAAM: Donia
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Van de State is niets meer terug te vinden (SIF).
JR_NOOMEN: <1511
JR_SIF: <1511
OPM_JAAR: In 1631 geen sprake meer van een stins. In 1738 is het huis afgebroken. Het poortgebouw is blijven staan tot in de 20e eeuw (SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "De familie Doyngha komt in Dantumawoude vanaf 1418 voor. Een deel van Doniagoed in 1487 als Doynghie fyf jerda; in 1511 de state als Donnye bisit, in 1543 als Donya guedt, in 1597 als Donia hornleger." "Vanwege de dynamiek van het grondbezit tussen 1640 en 1850 valt de ligging van Donia niet eenvoudig uit de floreen- en stemcohieren af te leiden. De atlassen van Schotanus (1718) en Eekhoff (1850) geven de locatie echter duidelijk aan. In 1597 werd het omschreven als Donia hornleger mette huysinge, stins, porte enz.; in 1607 als een huisinge op Donia met hekken en stekken, bomen en plantage, hornleger, gracht en singel; in 1632 als Doniahuizinge, plaetse, hornleger, gracht, singel, hoff, bomen ende plantagie met nog een verhuurd huis en de eigendom van 70 pondematen; in 1654 als de groote heerlycke huysinge, meyers huisinge, de groot roodpandeckte schuire, zomerhuis, old en nye hoff, iperen bosch, zwaanejagt etc. De zwanejacht werd in 1694 omschreven als streckende van Mormertille tot Wouterstille. In 1850 bestonden de grachten van Donia nog, terwijl ook het poortgebouw, tot woonhuis verbouwd nog lang heeft bestaan." SIF: "Waarschijnlijk stons op de plaats van deze State eerst een stins, die mogelijk uit de 15e eeuw stamt, maar in elk geval in de 16e eeuw al bestond." "De oudste vermelding van de naam Donia komen we in 1421 tegen. In dat jaar wordt Dowa Doyngha vermeld, als grietman (van Duntumadeel (?)) en hij woont te Dantumawoude." "In 1511 wordt als op één na grootste grondeigenaar Worp Donia genoemd, die veertig pondemaat venen bezit en daarnaast achttien pondemaat zaailand en vier en twintig pondemaat mieden (?), die hij zelf bebouwt." "De State werd vervolgens eigendom van een andere dochter van Siverdt van Heemstra, die trouwde met Marten van Schonenberg. Zij krijgen een dochter Atke, die in 1597 'Donia State mette huijsinge, stins, porte enz.' verkoopt aan Wijger Folkertsz, maar om de één of andere reden wordt die verkoop weer ongedaan gemaakt. Tien jaar later, in 1607, verkoopt Atke van Schonenberg opnieuw de State, nu aan hopman Taecke Pyeuwesz." "Daarna vindt er een verkoop plaats in 1631 aan Bonefaes van Scheltema en Frouck van Goslinga, maar van een stins is dan geen sprake meer." "(…) in 1654 in de verkoop gedaan. Het goed wordt dan omschreven als 'met de groote heerlijcke huijsinge, meijers huisinge, de groot roodpandeckte schuire, zomerhuis, old ende bije hoff, iperen bosch, zwaanejagt etc.'. De nieuwe eigenaar Tjerck van Scheltinga liet het volgend jaar een nieuwe poort bouwen." "De kaart van Halma geeft het huis nog weer en tien jaar later wordt het door de erfgename van Tjaerdt als eigenaresse bewoond. In 1738 lijkt het afgebroken te zijn, omdat de meijer van de landerijen ook de gebruiker is van het hornleger. In 1758 is het hornleger onbehuisd. Het poortgebouw heeft langer stand gehouden volgens Teunissen en was tot in de vorige eeuw in gebruik als woonhuis. Ook Ds. Potter maakt in zijn "Wandelingen" melding van deze poort: 'gewezen poort in woonhuis veranderd in het land nabij de kerk'. Hij schrijft overigens ten onrechte dat het tot Bonga State behoord heeft." "Van de State is niets meer terug te vinden." (bron: Herma M. van den Berg, De Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Noordelijk Oostergo, Dantumadeel, 1984, 254 blz.).
PLAATS: Dantumawoude
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {E617BC78-DB18-4390-9446-198766942DF3}
SHAPE_Length: 378.2515566090423
SHAPE_Area: 7990.755000025295
Polygon: [...]