ID: 467
OBJECTID: 467
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1144
UNI_NAAM: Melkema
BUI_ID: 144
BUI_NAAM: MELKEMA
STI_ID: 87
STI_NAAM: Melkema
STI_PLAATS: Rinsumageest
BP_ID: 8814
BP_NAAM: Melkema (Sch. en E.)
SIF_ID: 197
SIF_NAAM: Melkema State
PNN_ID: 523
PNN_NAAM: Melkema
OPM_NAAM: Melcama State, Molcama State (SIF).
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Van deze state is niets terug te vinden (SIF).
JR_NOOMEN: <1439
JR_SIF: <1532
OPM_JAAR: In 1754 op afbraak verkocht (SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Als Melkama gud en stynze wordt Melkema voor het eerst in 1439 genoemd. Vanaf dat jaar tot in de jaren '80 van de 15de eeuw was het een "nevenhuis" van Juwsma: het diende als woonplaats voor broers of kinderen van het "familiehoofd" dat op Juwsma woonde. In 1439 schonk Thieppka Sceltama Melkama gud met stynze, huzinga unde da stadda aan Juw Bottema; de bijbehorende landerijen en rechten - waaronder veengronden in Veenwouden en visrechten bij Aeckera therp ten noorden van Akkerwoude - kocht Juw van hem." "In 1581 woonde Ulbe Tiaerdtsz Aylva, gehuwd met Saepck Winia, op Melckema. Van hen stamde de tak "op Melkema" van de familie Aylva. Hun zoon Tiaerd Aylva was in 1601 grietman van Dantumadeel." "In 1439 werd expliciet een stins op Melkema genoemd. Op de tekening van Stellingwerf is een sober 17de-eeuws gebouw te zien, waarin mogelijk oudere gebouwen zijn opgenomen. Het gebouw kreeg deze vorm waarschijnlijk tijdens de grietmannen Aylva. Het huis staat op een eiland; twee uitgemetselde hoektorens op de hoeken van een lager bijgebouw en een ommuurde binnenplaats zijn mogelijk de resten van een omwalling met hoekbastions. Tot de brug geeft een poort toegang; een eerdere poort op het zuyt van Melckenhuys was in 1647 afgebroken." SIF: "De oorspronkelijke bewoners zullen Melcama geheten hebben, maar over deze familie is weinig bekend. Het geslacht was in mannelijke lijn al vóór 1600 uitgestorven. In de 16e, 17e en 18e eeuw was de state eigendom van een tak van de uitgebreide familie Van Aylva. In 1532 woonde hier Tjaerd Ulbo van Aylva. Zijn zoon Tjaerd van Aylva was in 1582 tijdelijk grietman en in 1601 werd hij het definitief. Zijn (klein)zoon, ook een Tjaerd van Aylva, bekleedde dat ambt van 1656 tot 1666 waarna hij raadsheer in het Hof van Friesland werd. Hij liet de state helemaal verbouwen, vergroten en verfraaien. Deze tweede Tjaerd is in 1679 op Melkama State overleden. Zijn zoon, alweer een Tjaerd, volgde zijn vader in 1666 op als grietman van Dantumadeel en bleef dat tot 1713. Hij woonde met zijn vrouw Helena Maria thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg. Zij stierven kinderloos en in 1723 werd de state bewoond door een mevrouw Van Unia, dochter van generaal Schratenbach. Daarna gaat het huis diverse keren in andere handen over tot het in 1754 "op afbraak" werd verkocht. Deze verkoop gebeurde in gedeelten: "Cosijnen, Engelsche schoorsteen, Schoorsteenmantel, Goudleeren behangsel, blauwe en bonte vloeren, staande en liggende plaaten, het muurwerk, hout, ijzer en lood. En na zulks zal alles te zamen getrokken in één perceel worden opgeroepen". De poort bracht 67 goudguldens op en de state slechts 1727. Het kasteelterrein en in ieder geval een deel van de landerijen werden bij het naastgelegen Eysinga State gevoegd. Volgens de "Tegenwoordige staat van Friesland" was Melkama "...insgelijks met eene uit het water opgehaalde huizinge versierd...", maar "... dit gebouw is reeds voor veele jaaren weggebroken, zijnde de hoving en plantagien in die eerstgenoemde State Eysinga versmolten"." "Van deze state is niets terug te vinden." (bron: Jan Leemburg; Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992; Aantekeningen uit archief J. Leemburg; "Tegenwoordige staat van Friesland", uit ca 1857; "De historie gaat door het eigen dorp" van A. Algra (ca. 1957)).
PLAATS: Rinsumageest
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {33DD6965-AE85-47E7-A3A9-47999B3B706C}
SHAPE_Length: 392.75953268517355
SHAPE_Area: 6553.885000089333
Polygon: [...]