CHK2 (OGCFeatureServer)
ID: 528
OBJECTID: 528
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1236
UNI_NAAM: SMINIA
BUI_ID: 236
BUI_NAAM: SMINIA
SIF_ID: 266
SIF_NAAM: Sminia State (Wommels)
NAUWKEURIGHEID: Zoekgebied
OPM_CONTOUR: Ingetekend op basis kaart 1832, erf met 'bosch tot vermaak' van Jr. Idzert van Aebinga. Gebufferd met perceel 1832.
BUFFER: Perceel 1832
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Een gedeelte van het bos achter de State is bewaard gebleven (SIF).
JR_NOOMEN: >1706
OPM_JAAR: In 1804 is de State vervangen door een nog eenvoudiger huis. De state werd in 1872 afgebroken. Het hierna gebouwde huis is in 1906 afgebroken (SIF).
OPM_ALGEMEEN: SIF: "Deze State stond op de terp van Wommels, gemeente Littenseradeel." "De State stamt van kort na 1706." "Op de terp van Wommels werd deze State niet lang na 1706 gebouwd. In die tijd was Idzert van Sminia grietman van Hennaarderadeel geworden. Achter de state lag een bos, omringd door grachten. Een gedeelte hiervan is nog bewaard gebleven. Na het uitsterven van de familie Sminia, vererfde het huis op de familie Eysinga, die van deze familie afstamde. De State werd uiteindelijk in 1872 afgebroken. De zoon van Jkvr. Clara Tjallinga Aedonia van Eysinga, Willem Wiardus Hopperus Buma, werd in 1898 burgemeester van Hennaarderadeel en liet in een deel van de tuin een nieuw landhuis bouwen. Slechts gedurende 8 jaar bleef hij burgemeester, omdat hij het niet vinden kon met z'n gemeente. In 1906 werd het huis afgebroken en exact weer zo opgebouwd in Haarlem, onder de naam Oldehove. Dit huis is in 1969 afgebrand.
Aan de hand van de afbeeldingen en kaartmateriaal valt niet op te maken of de State omgracht was. Het vermoeden bestaat, dat slechts een bomenzoom de State van de openbare weg scheidde. Deze situatie komen we in Friesland nauwelijks tegen.
De State was een vrij eenvoudig gebouw met twee lagere zijvleugels. In het hoofdgebouw bevond zich de toegangspartij, met links en rechts ervan 3 ramen. Het gebouw bestond slechts uit één bouwlaag en had een zadeldak tussen trapgevels. De 2 zijvleugels werden gedekt door schilddaken en diende de linker vleugel vermoedelijk als koetshuis of stal.
In 1804 is de State vervangen door een nog eenvoudiger huis, dat nagenoeg dezelfde opbouw behield. Aan de achterzijde van het nieuwe huis werd een uitgestrekte vleugel toegevoegd. Dit is bekend van een kaart met plattegrond van de State en een fraaie neerslag van het uitgestrekte tuingebied achter de State, die op het gemeentehuis van Littenseradeel in Wommels bewaard wordt."
"Een gedeelte van het bos achter de State is bewaard gebleven. Mij is niet bekend of de terp nog zichtbaar is."
(bronnen: Tekst: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992)
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Buitenplaats
GLOBALID: {89E0CAD0-44CF-4E73-A2CC-1BED5A809862}
SHAPE_Length: 1300.3997470175311
SHAPE_Area: 35114.567000121366
Polygon: [...]