ID: 547
OBJECTID: 547
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1248
UNI_NAAM: Dekema of Heringa
BUI_ID: 248
BUI_NAAM: DEKAMA
STI_ID: 6
STI_NAAM: Dekema of Heringa
STI_PLAATS: Baard
BP_ID: 182
SIF_ID: 59
SIF_NAAM: Dekema State (Baard)
PNN_ID: 40
PNN_NAAM: Dekema of Heringa
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
JR_NOOMEN: <1433
JR_SIF: <1400
OPM_JAAR: In 1514 en 1515 werd de stins in brand gestoken, maar daarna herbouwd (SIF). In 1718 lag naast de boerderij nog een stinswier, die ook op een kaart uit 1661 is afgebeeld. De locatie werd archeologisch onderzocht (Noomen).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Een belangrijke machtspositie was Heringa-stins te Baard. In 1433 woonde hier de grietman van Baarderadeel Sybrant à Bawirt. Hij wordt ook in 1446 vermeld. Zijn zoon Douwe Sybrens bewoonde volgens de Hollandse spion in 1468 het huis. Douwe en zijn zoon Doecke komen herhaaldelijk in oorkonden en kroniekberichten voor; hun familie noemde zich later Aesgema en verzwagerde zich met Dotinga's te Marssum en Buttema's te Morra. Voor 1491 verkocht Douwe Sibrens Heringhae stins thoe Baerd, met stins, weer, poerten, ringhmuura, greften, wallen, wenhus, heem en hoernleger aan Goffe Roorda, die het in 1491 na een geschil met Juw Dekema aan de laatste overdroeg. Sindsdien stond het huis ook als Dekema bekend; in 1529 was er zwaanrecht aan verbonden. In 1718 lag naast de boerderij nog een stinswier, die ook op een kaart uit 1661 is afgebeeld. De locatie werd archeologisch onderzocht." SIF: "Waarschijnlijk werd het huis (een stins?) in de 14e eeuw gebouwd." "Al in 1303 komen we de naam van Juw Hettes Decama tegen, die dan meevecht in het leger van graaf Jan II." "De gevechten waren in 1498 met de komst van de Hertog van Saksen nog lang niet afgelopen. In 1514 kwamen de Vetkopers en hun Gelderse ‘vrienden’ onder leiding van Paulus van Gravestein bij Baard en staken de Dekema stins in brand. In 1515 deed de "Zwarte Hoop", een bende losgeslagen soldaten van de Hertog van Saksen die geen soldij hadden gekregen, dat nog eens dunnetjes over. In 1523 stierf Juw van Dekema in zijn huis te Franeker in de ouderdom van 74 jaar. In 1950 vond kerkvoogd Nicolai op een afvoerput achter de kleuterschool van Baard nog twee kinderzerkjes met de namen van Juw Dekema en Hottinga en het jaartal 1480. Twee van de kinderen van Juw zijn dus jong gestorven. Na de brand van 1515 is de stins/state blijkbaar herbouwd, want in de "Beschryvinge van de Heerlyckheydt van Frieslandt" (1664) staat vermeld: "Hier light de State Dekema/ alwaer geboortigh ende woonachtich gheweest is/ de laetste Potestaet Juw van Dekama"." (bronnen: Tekst: J. Leemburg; "Beschryvinge van de Heerlyckheydt van Frieslandt" door Chr. Schotanus (1664); "Baerderadiel, in geakunde" van het Geakundich Wurkferbân fan de Fryske Akademy; Aantekeningen van J. Leemburg).
PLAATS: Baard
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {76010493-AC87-4210-AE64-396EAA036D20}
SHAPE_Length: 684.1042601958577
SHAPE_Area: 20318.82500004489
Polygon: [...]