ID: 70
OBJECTID: 70
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1083
UNI_NAAM: SCHATZENBURG
BUI_ID: 83
BUI_NAAM: SCHATZENBURG
BP_ID: 877
BP_NAAM: Schatzenburg (E.)
SIF_ID: 247
SIF_NAAM: Schatzenburg
OPM_NAAM: Benaming: Brantsma State (SIF).
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: Ja
OPM_BEBOUWING: Het huis wordt bewoond.
JR_SIF: <1698
OPM_JAAR: In 1780 gemoderniseerd (SIF).
OPM_ALGEMEEN: SIF: "Het oudste huis op deze plaats dateert van voor 1698." "In 1698 werd op Brantsma State een nieuw woonhuis met een vlaamse gevel gebouwd. Eigenaar was Christiaan de Hertoghe, secretaris van Menaldumadeel. Van dit pand is een tekening door J. Stellingwerf uit 1722 in het Fries museum bewaard gebeleven. Omstreeks 1725 is het pand door Hermanus Huber en zijn vrouw Elizabeth Huber-de Hertoghe, onder architectuur van Wijbe Saagman drastisch verbouwd, c.q. vernieuwd. Het snijwerk en beeldhouwwerk, zoals de schoorsteenboezem in de zaal en de zandstenen bekroning met alliantiewapen op de vlaamse gevel, werd vervaardigd door de beeldhouwer Jacob Sydses Bruinsma en zijn oom Storm. Bij deze verbouwing zijn zeker de gevels en waarschijnlijk veel van het interieur vernieuwd. De vensters bestonden uit schuiframen met kleine ruitjes, gescheiden door een kalf. Een dergelijk venster is nog in de zijgevel herkenbaar. Kort voor 1749 kreeg het huis de naam Schatzenburg. Rond 1780 werd door Johannes Lambertus Huber, een der leiders der patriotten, het huis gemoderniseerd. De voorgevel werd hierbij o.a. van de thans nog aanwezige ramen voorzien. Mogelijk dateert ook de kroonlijst uit deze tijd. In 1787 moest J. L. Huber de wijk nemen naar Frankrijk. Het huis werd door de Staat verbeurd verklaard en kwam in 1790 in handen van Cornelis Martinus Haersma te Wijkel. Sindsdien heeft het pand weinig verandering ondergaan, behoudens een uitbreiding aan de achterkant. In het souterrain bevinden zich enkele kamers en een nog in originele staat verkerende 18e-eeuwse keuken. Op de hoofdverdieping bevindt zich rechts van de ruime gang de zaal met een rijk gebeeldhouwde schouw. De plafonds bezitten eenvoudig stucwerk. Van 1837 tot 1887 werd het huis door dr. Questius bewoond, die het bij zijn dood aan de stichting Vredenhof te Dronrijp naliet ten gebruike van de voogden, die uit de afstammelingen van de familie Huber gerecruteerd worden. De in landschapsstijl aangelegde tuin met boomgaarden en kassen verkeren nog in redelijke staat. Er bevindt zich enig stinsenflora." "Het huis is bewoond". (bronnen: Tekst: Aardrijkskundig Woordenboek van Van der Aa; Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979).
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {117510B1-0E02-47D7-AEC6-11B56B61DF0E}
SHAPE_Length: 746.532331023328
SHAPE_Area: 25796.414540749494
Polygon: [...]