ID: 71
OBJECTID: 71
HERKOMST: CHK States en stinzen Fryslan 2010
GEBRUIKTEO: Top10NL 2008
UNIEK_ID: 1082
UNI_NAAM: Gralda state
BUI_ID: 82
BUI_NAAM: GRALDA
STI_ID: 411
STI_NAAM: Gralda state
STI_PLAATS: Menaldum
BP_ID: 881
BP_NAAM: Gralda (Sch. en E.)
SIF_ID: 104
SIF_NAAM: Gralda State
PNN_ID: 382
PNN_NAAM: Gralda state
NAUWKEURIGHEID: Duidelijke ligging
BEBOUWING: TOP10NL 2008
OPM_BEBOUWING: Op de plek waar de state heeft gestaan rest niet gewoon niets, maar zelfs minder dan niets… Door het afgraven van de terp ligt het weiland op de plaats waar de state heeft gestaan nu lager dan de omringende landerijen (SIF).
JR_NOOMEN: <1476
OPM_JAAR: Ca 1795 werd de state afgebroken (SIF).
OPM_ALGEMEEN: Noomen: "Onder de vóór 1476 aan de Osinga-prebende in Dronrijp geschonken inkomsten behoorden ondermeer renten uit Gheraude of Graude gued. Volgens Van der Meer betrof het Gralda state onder Menaldum. Rond 1543 werd uit Gryalde goet te Menaldum een jaarlijks rente van 20 goudgulden geschonken aan het getijdencollege van de kerk van Oldehove in Leeuwarden. In 1578 werd Tiepcko van Gerbranda, die op Gralda woonde, als edelman in het Genyerummer sextendeel van Menaldum aangeslagen. Het jaar daarna, in 1579, gaf Sibrandus Leo Grauda als aanzienlijk huis op zijn kaart aan." "Op de kaarten van 1622, 1664 en 1718 werd Gralda als adellijk huis afgebeeld. In de 17de eeuw raakte het goed in burgerhanden: in 1698 was de heer J.H. de Wolf eigenaar, tussen 1728 en 1738 werd het door de grietenijsecretaris Johannes Casparus Schik gekocht. De state bestond blijkens een tekening van J. Stellingwerf uit twee haaks op elkaar staande gebouwen van twee bouwlagen, waarschijnlijk uit de 16de eeuw. Tot het terrein gaf een hoge poort toegang, met een trapgevel en kamers boven de inrit, en versierd met guirlandes en een alliantiewapen. In 1832 was de state afgebroken. Op het land van Gralda lag ook geen boerderij meer. Het terrein was als boomgaard in gebruik; de gracht en de poort waren nog aanwezig." SIF: "Wanneer de State gebouwd werd is niet bekend." "Op de tekening van J. Stellingwerf is een huis te zien van twee bouwlagen met kruiskozijnen en luiken voor de onderzijden van de ramen. Een nogal 15e/16e eeuws beeld. Ook de naam doet denken aan hoge ouderdom. De bekende eigenaren/bewoners dragen allemaal andere (familie)namen. Mogelijk is de naam ontleend aan de oude voornaam Grealt zoals de naam van het naburige Orxma State aan de oudfriese jongensnaam Orck ontleend lijkt te zijn." "In 1795 werd de state verkocht en bestond uit huis, hof, tuin, grachten en singels 11,5 pondemaat en 75 pondemaat bouwland. De opbrengst in dit onzekere revolutiejaar was slechts een magere 7.500 Caroligulden. Kort daarna werd ook dit grote huis, dat volgens de “Tegenwoordige Staat” vooral opmerkelijk was door “haare hooge poort”, tegen de vlakte gewerkt om zoveel mogelijk geld te verdienen aan de verkoop van het vrijkomende bouwmateriaal." "Op de plek waar de state heeft gestaan rest niet gewoon niets, maar zelfs minder dan niets… Door het afgraven van de terp ligt het weiland op de plaats waar de state heeft gestaan nu lager dan de omringende landerijen." (bronnen: Tekst: Jan Leemburg; "Tegenwoordige staat van Friesland" ca. 1775; "Menaldumadeel, 2000 jaar leven in een Friese grietenij” door David Hartsema, 1981; “Skiednis fan Menameradiel” red. O. Santema en dr. Y.N. Ypma, 1972).
PLAATS: Menaldum
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
HERKOMST_1: CHK States en Stinzen Fryslan 2010
BEHEERDER: Provinsje Fryslan
BRONHOUDER: M.F. Fermo
TYPE_CH_OBJECT: onroerend; landschap
WAARDE: onbekend
JURIDISCHE_STATUS: nog niet gewaardeerd/ in onderzoek
KENMERKENDHEID: onbekend
NEN_3610_KLASSE: gebouw
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/4/attachments/4
TYPE: Stins, Boerderij, State/Buitenplaats
GLOBALID: {C3F2D37F-8877-4303-8581-FA7A389C6B1F}
SHAPE_Length: 634.9108311440065
SHAPE_Area: 19114.34302562315
Polygon: [...]