ID: 1071
OBJECTID: 1071
ID_ROUTE: 15
ID_WT: 15-1
ID_GB: 15-1-2
NAAM_ROUTE: Tjongerkanaal
NAAM_WATERWEG: De Tsjonger of De Kuunder
NAAM_NL: Kuinder of Tjonger
AARD: vaarweg
FUNCTIE_1: Vaarweg
PERIODE_FUNCTIE_1: <1832
OPMERKINGEN: Oorspronkelijk een rivier, al bekend voor jaartelling onder naam Cunera Fluvius. Tussen 1886-1888 van Rotstergaast tot Opsterlandse Compagnonsvaart bij Oosterwolde gekanaliseerd (Tjongerkanaal). Zie voor oorspronkelijke loop bron 19, dossier 1917.
ZICHTBAAR: Ja
VOORVAL: Afsnijding
PERIODE: 1886-1888
OPMERKINGEN_1: Daar de Kuinder of Tjonger in vele bochten door de gemeenten Oost- en Weststellingwerf stroomde en in natte perioden vaak overstromingen veroorzaakte, werd ze in de jaren 1886 en 1888 voor het grootste gedeelte gekanaliseerd. Dit gedeelte werd tevens met de Opsterlandsche- of Appelsgaaster Compagnonsvaart in verbinding gebracht (1). Bij de wet van 2 Augustus 1880, Staatsblad no. 136, werd deze kanalisering van Rijkswege bevorderd (1).
ZICHTBAAR_1: Nee
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
AARD_OMSCHR: Tot de vaarwegen behoren trekvaarten, zeilvaarten, veenvaarten en jonge kanalen.Trekvaarten zijn kanalen die zijn voorzien van een pad of weg op één van de oevers. Op dit jaagpad of deze trekweg liepen het paard, dat de trekschuit met een touw, de zogenoemde jaaglijn, voorttrok, en de jager, die het paard mende. Soms werd de schuit voortgetrokken door de schipper zelf of een familielid. De eerste trekvaart in Fryslân liep tussen Harlingen en Leeuwarden, en werd geopend in 1646. Daarna kwam een stelsel van trekvaarten tot stand, waarbij ook nieuwe trek-vaarten werden gegraven. Langs het bestaande of het nieuwe kanaal werden de jaagpaden aange-legd -met herbergen als verversingsstations- voor mens en paarden en rolpalen geplaatst om de jaaglijn door de bochten van de kanalen te leiden. De trekschuiten werden voornamelijk gebruikt voor personenvervoer.In het oosten en zuidoosten van de provincie zijn vanaf ongeveer 1500 vaarten gegraven ten behoeve van de exploitatie van veengebieden voor de turfwinning: de zogenoemde veenvaarten en Compagnonsvaarten. Haaks op deze vaarten groef men grote aantallen dwarskanaaltjes, de zogeheten wijken. Over de vaarten en wijken werd de turf vervoerd. Langs de Compagnonsvaarten bleven enkele karakteristieke schutsluizen met bijbehorende sluiswachter woningen intact.Het transport over het water is in Fryslân tot en met het tweede kwart van de twintigste eeuw belang-rijker geweest dan het vervoer over land. De gebrekkige verkeers- en afwateringsfunctie van veel vaarten ten gevolge van ouderdom en achterstallig onderhoud, leidde vanaf het einde van de negen-tiende eeuw tot het graven van enkele nieuwe kanalen.
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/12/attachments/11
GLOBALID: {3DD4A90B-748C-4D16-B0EF-E8D9ACEBDE70}
SHAPE_Length: 1713.2727352416496
MultiLineString: [...]