ID: 474
OBJECTID: 474
ID_ROUTE: 10
ID_WT: 10-3
ID_GB: 10-3-3
NAAM_ROUTE: De Geeuw-Kruiswater (Sneekermeer)
NAAM_WATERWEG: Koopmansgracht
NAAM_NL: Koopmansgracht
AARD: vaarweg
FUNCTIE_1: Vaarweg
PERIODE_FUNCTIE_1: 1300-
ZICHTBAAR: Ja
VOORVAL: Aanleg
PERIODE: 1300
OPMERKINGEN_1: "De stad is zoo oud, dat men nergens van den tijd harer eerste stichting of begin eenig gewag vindt gemaakt. In 1268 was zij nog maar een gehucht, en in 1294 reeds eene kleine stad, met wallen en grachten voorzien en met stedelijken voorregten begiftigd. Een jaar daarna werd deze bemuurde stad door eigen vuur, op twee huizen na, geheel afgebrand. In 1328 was echter deze schade gedeeltelijk hersteld; want toen beschonk Hertog Albrecht van Beijeren Hije Reynarda met het schoutambt van Sneek" (2). De gracht is door middel van beweegbare bruggen nog steeds een doorgaande waterweg (8).
GEBRUIKTE_ONDERGROND: Top 10 NL 2008
AARD_OMSCHR: Tot de vaarwegen behoren trekvaarten, zeilvaarten, veenvaarten en jonge kanalen.Trekvaarten zijn kanalen die zijn voorzien van een pad of weg op één van de oevers. Op dit jaagpad of deze trekweg liepen het paard, dat de trekschuit met een touw, de zogenoemde jaaglijn, voorttrok, en de jager, die het paard mende. Soms werd de schuit voortgetrokken door de schipper zelf of een familielid. De eerste trekvaart in Fryslân liep tussen Harlingen en Leeuwarden, en werd geopend in 1646. Daarna kwam een stelsel van trekvaarten tot stand, waarbij ook nieuwe trek-vaarten werden gegraven. Langs het bestaande of het nieuwe kanaal werden de jaagpaden aange-legd -met herbergen als verversingsstations- voor mens en paarden en rolpalen geplaatst om de jaaglijn door de bochten van de kanalen te leiden. De trekschuiten werden voornamelijk gebruikt voor personenvervoer.In het oosten en zuidoosten van de provincie zijn vanaf ongeveer 1500 vaarten gegraven ten behoeve van de exploitatie van veengebieden voor de turfwinning: de zogenoemde veenvaarten en Compagnonsvaarten. Haaks op deze vaarten groef men grote aantallen dwarskanaaltjes, de zogeheten wijken. Over de vaarten en wijken werd de turf vervoerd. Langs de Compagnonsvaarten bleven enkele karakteristieke schutsluizen met bijbehorende sluiswachter woningen intact.Het transport over het water is in Fryslân tot en met het tweede kwart van de twintigste eeuw belang-rijker geweest dan het vervoer over land. De gebrekkige verkeers- en afwateringsfunctie van veel vaarten ten gevolge van ouderdom en achterstallig onderhoud, leidde vanaf het einde van de negen-tiende eeuw tot het graven van enkele nieuwe kanalen.
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/12/attachments/11
GLOBALID: {D2E79481-0E39-43EE-BE4C-5D9DEBA68842}
SHAPE_Length: 579.6708701098288
MultiLineString: [...]