ID: 791
OBJECTID: 791
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/11/attachments/10
ONTSTAAN: Voor 1200
OORSPRFUNCTIE: Binnenpolderdijk
SHAPE_Length: 6289.1659164634775
OORSPRONGOMSCHRIJVING: Binnenpolderdijken dienden ertoe om bij dijkdoorbraken de penetratie landinwaarts van het zeewater zoveel mogelijk te beperken. De aloude Slachte is hiervan het bekendste voorbeeld. Daarnaast werden binnendijken opgeworpen om het opstuwen van binnenwater tegen te gaan en als het ware door compartimentering het opwaaien van het boezemwater te bedwingen, dan wel het water vanuit naast-gelegen gebieden te keren.
OMSCHRIJVING_RIENKS_EN_WALTHER: Verbindingsdijk gelegd tussen de ringdijken van Tzum-West en de Eastereinerpolder, die tegenwoordig voor een deel nog als weg dienst doet, namelijk van Teatlum tot de Warntille (thans Berkwerterleane), waar een slenk werd afgedamd. Vanaf dat punt tot de weg Wommels-Easterein is daar de dijksloot aan de ene kant van overgebleven, terwijl het stuk daarvandaan tot de Eastereinerpolder op een klein stukje na als modderdijk (aarden dijk) is bewaard. Het stuk bij het Dyksgat op de Tzummer polderdijk aansluitend, is lang zo recht niet als de topografische kaart aangeeft. Daar waar de weg dicht bij de gemeentegrens langsloopt, ligt het land tussen weg en grens iets hoger, dus de dijk zal wel dicht tegen de grens hebben aangelegen. De afgesneden stukken tussen het zogeheten Dowehok (Duivenhok) en de Warntille zijn in het terrein nog terug te vinden aan de sloten; ten noorden van de Warntille wordt het tracé iets duidelijker aangemerkt door een stukje pad met een hek erop. Ten zuiden van de Warntille is de dijk daartegenover weer helemaal afgegraven, het eerste stuk althans, maar verderop ligt het land aan de westkant van de sloot wel iets hoger dan direct ernaast, een aanwijzing voor het oude tracé. Dat loopt tussen twee terpen door; de oostelijke is die van Swyns, de westelijke die van Swingoerd (mededeling van Mr. H. W. Kuipers te Wommels). Het dijkstaal verspringt op die hoogte naar de oostzijde van de sloot en blijft aan dezelfde kant tot de weg Wommels-Easterein, waar een hek de omheining vormt. Het eerste stuk van de Alde Dyk is verhard, verderop is dat echter niet meer het geval en bovendien is een erg groot stuk afgegraven. Bij de eerdere Keimpetille sneed deze dijk de oude afwateringsloot van Hinnaard, Itens en Easterein-buitendijks richting de Tellenzersyl. Daarna ligt hij een stuk platter dan het land en is in dat stuk ook smaller dan elders. Verderop wordt hij weer hoger en het laatste stuk richting de Eastereinerdyk ligt flink boven het land en ziet hij eruit als een echte, oude waterkering. De dijk met zijn beide tillen, de Keimpe- en de Warntille, wordt genoemd in een instructie van de binnendijken in Hennaarderadeel. Hierboven is al opgemerkt, dat de oude dijken van Westergo nu en dan zo hoekig zijn, dat ze meer lijken op binnendijken. Dat geldt ook voor de oostelijke dijk van deze polder, van het begin tot het eind. Hij is vast op de perceelscheidingen aangelegd, al liep hij noordoostelijk van Wommels tussen de beide terpen allicht door twee percelen heen.
BRONNEN: CHK2 (Provincie Fryslân), Noordpeil, Binnendiken en Slieperdiken yn Fryslân (Ir K. A. Rienks en Ir G. L. Walther, 1954)
MultiLineString: [...]