CHK2 (OGCFeatureServer)
ID: 1035
OBJECTID: 1035
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/11/attachments/10
ONTSTAAN: Voor 1200
SYSTEEM: Zuidwest-Fryslân hemdijken (of zelfde functie)
VERSCHIJNING: aangelegd
OORSPRFUNCTIE: Binnenpolderdijk
SHAPE_Length: 127.77968276179486
OORSPRONGOMSCHRIJVING: Binnenpolderdijken dienden ertoe om bij dijkdoorbraken de penetratie landinwaarts van het zeewater zoveel mogelijk te beperken. De aloude Slachte is hiervan het bekendste voorbeeld. Daarnaast werden binnendijken opgeworpen om het opstuwen van binnenwater tegen te gaan en als het ware door compartimentering het opwaaien van het boezemwater te bedwingen, dan wel het water vanuit naast-gelegen gebieden te keren.
OMSCHRIJVING_RIENKS_EN_WALTHER: De zuidelijke en westelijke waterkering van de Arkumerhem. Het zuid-noord lopende stuk van die Dedzjumerdyk lag langs de oostelijke oever van de Ie (de Warkumer Trekfeart), een qua oorsprong natuurlijke waterloop, die richting Workum afwaterde. De kruin van de dijk, die voor een deel is verhard, is bijna drieënhalve meter breed en ligt volgens de topografische kaart op 1,40 meter + SP. De buitenvalling is veel flauwer dan de binnenvalling. De dijk is in eigendom bij particulieren; in het begin van de negentiende eeuw behoorde hij nog tot het dorp Dedgum. In de omgeving wordt gezegd, dat de Dedzjumerdyk langs de trekvaart tegenwoordig geen eigenaren heeft, ook dat vak hoorde in het begin van de vorige eeuw nog voor een deel tot het dorp Dedgum. De grasopbrengst wordt onder de boeren aldaar verdeeld. Voorheen stonden daar hekken op de dijk; in 1865 besloten de ingelanden echter om die er weg te halen en de dijk niet meer te begrazen, maar er alleen hooi van te winnen. Dijk zal bedoelt zijn om het land te beveiligen voor het zeewater als de zeedijken doorbraken. De waterkering is echter lager en lichter gebleven dan de Hemdijk over Westhem naar Sneek. Bij de Arkumerhem bleef dat erbij. Voor het tegenhouden van het zeewater zal de dijk zodoende niet zoveel te betekenen hebben gehad. Als waterkering voor hoog buitenwater moet hij echter des te belangrijker zijn geweest. Het is interessant, dat zoiets in de omgeving bij overlevering bij het volk nog bekend is; bij navraag wordt altijd gezegd, dat de dijk voor het zeewater nooit dienst hoefde te doen. (Minstens zo belangrijk, zo niet van groter belang moet de bescherming tegen het door de maaivelddaling van de veengebieden vrijgekomen binnenwater zijn geweest). Tegenwoordig vormen de Krabbedijk en de westelijke Dedzjumerdyk (langs de trekvaart) een onderdeel van de polderdijk van het boezemwaterschap Arkum.
BRONNEN: CHK2 (Provincie Fryslân), Noordpeil, Binnendiken en Slieperdiken yn Fryslân (Ir K. A. Rienks en Ir G. L. Walther, 1954)
MultiLineString: [...]