ID: 1048
OBJECTID: 1048
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/11/attachments/10
ONTSTAAN: 1200-1500
SYSTEEM: Zuidwest-Fryslân hemdijken (of zelfde functie)
VERSCHIJNING: aangelegd
OORSPRFUNCTIE: Binnenpolderdijk
SHAPE_Length: 472.3073898452596
OORSPRONGOMSCHRIJVING: Binnenpolderdijken dienden ertoe om bij dijkdoorbraken de penetratie landinwaarts van het zeewater zoveel mogelijk te beperken. De aloude Slachte is hiervan het bekendste voorbeeld. Daarnaast werden binnendijken opgeworpen om het opstuwen van binnenwater tegen te gaan en als het ware door compartimentering het opwaaien van het boezemwater te bedwingen, dan wel het water vanuit naast-gelegen gebieden te keren.
OMSCHRIJVING_RIENKS_EN_WALTHER: De dijk sluit even westelijk van de Harkesyl (Harkezijl) bij Kievitshorne op de Marnedijk aan en loopt daarvandaan zuidwest- en zuidwaarts om Schraard heen. Op de topografische kaart is duidelijk te zien, dat de dijk werd aangelegd in reeds verkaveld land; hij kruist perceelscheidingen en loopt daarbij dwars door percelen. Bij de aanleg van het westelijke stuk werd de Schraarder dorpsgrens gevolgd; een stuk of twee terpjes, onder andere de Wûnzer Wjerstal (Wonserweerstal), werden in het tracé opgenomen. Zuidelijk van de Wûnzer Wjerstal liep de dijk eerst oostwaarts langs de noordkant van de Makkumer- of Kâldemar (Makkumer- of Koudemeer) en verder noordoostwaarts langs de zogenaamde Eksmoarsterwâl naar Longerhouw. Daarvandaan is het tracé niet meer terug te vinden; waarschijnlijk liep de dijk vanaf de Longerhouwster terp eerst nog een stuk langs de zuidelijke oever van de Marneslenk om ten westen van de Lytse Klaver op de Marnedijk aan te sluiten. De dijk zal er vast en zeker voor bestemd zijn geweest om bij doorbraak van de zeedijken het overstromingswater te keren; daarnaast zal hij ook dienst hebben gedaan voor het water uit de Kâldemar.
BRONNEN: CHK2 (Provincie Fryslân), Noordpeil, Binnendiken en Slieperdiken yn Fryslân (Ir K. A. Rienks en Ir G. L. Walther, 1954)
MultiLineString: [...]