ID: 202
OBJECTID: 202
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/11/attachments/10
ONTSTAAN: 1200-1500
SYSTEEM: Oude zeepolders
VERSCHIJNING: aangelegd
OORSPRFUNCTIE: Zeepolderdijk
SHAPE_Length: 1727.7393898163793
OORSPRONGOMSCHRIJVING: Zeepolderdijken zijn de dijken die de aanwas van land beschermen tegen de zee, waardoor het mogelijk werd het gewonnen land in te polderen.
OMSCHRIJVING_RIENKS_EN_WALTHER: Wordt als laatste afsluiting van de Middelzee beschouwd (zie situatie nummer 17) en sloot een veel kleinere polder in dan de Tsjessingadyk. De Skrédyk heeft een heel ander karakter dan de Bitgumer Hegedyk, is veel lager en smaller. In de binnensloot zitten bochten, terwijl de buitensloot bijna loodrecht loopt. Daar is uit op te maken, dat de dijk aan de noordkant breder is geweest. Hij is toch nog 12 meter breed, dus een stuk breder dan de nieuwlandsdijkjes, die gemiddeld niet veel meer dan 6 meter kunnen halen. De hoogte is op een plek 1,95 meter + SP. Het valt ook op, dat de dijk niet rondom even hoog is, wellicht een bewijs, dat hij is afgegraven. Omdat er weleens wordt getwijfeld of de Skrédyk bij de Bitgumer Hegedyk heeft gehoord, is het van belang te wijzen op het verschil tussen de verkaveling in het Cornjumer en in het Britsumer Nijlân. Bij de Swette bepaalt dat dijkje de richting van de perceelscheidingen; die staan zodoende scheef op de dijk, die in het Britsumer Nijlân daartegenover ongeveer haaks. De greppels lopen aan weerszijden van de waterkering ook niet gelijk. De overgang bij Skrédyksein is bochtig met een versnelling in het eerste stuk van de Bitgumer Hegedyk, erop wijzend, dat de toestand daar vroeger anders is geweest. De boerderijen aan de Skrédyk staan aan de zuidkant, net als de huizen aan de Bitgumer Hegedyk. Beide zijn nog waterkering, de eerste tussen het boezemwaterschap Jelsum en de Britsumer Nijlânspolder, de laatste tussen het Bitgumer en Ingelumer Nijlân en het Bildt.Bij de driesprong (Skilwei) sluit op de Stienzer Hegedyk weer een jongere dijk aan, die voor het Stienzer en Britsumer Nijlân bij Skrédyksein op de Bitgumer Hegedyk is aangelegd. Wat de naam Skrédyk betreft, moet deze zijn afgeleid van Skrede Dyk. Von Richthoven noemt het Oudfriese werkwoord ‘skreda’ (schroten, beschneiden) en ‘skredene’ (schroten, zerschneiden). De Vries wijst erop, dat het verdelen van een dijk vanouds ‘scroden’ (later ‘stoelen’ of ‘verstoelen’, ook wel ‘verdijkslagen’ of ‘hoefslagen’) werd genoemd. Als de naam Skrédyk daarmee samenhangt, zou eruit kunnen worden opgemaakt, dat het dijkonderhoud tussen de onderhoudsplichtigen, dat waren dan de eigenaren van het Cornjumer en het Jelsumer Nijlân, was verdeeld. Elke eigenaar stond dan in voor een stukje dijk, de gewoonlijke manier in die tijd om een zeedijk te onderhouden.
BRONNEN: CHK2 (Provincie Fryslân), Noordpeil, Binnendiken en Slieperdiken yn Fryslân (Ir K. A. Rienks en Ir G. L. Walther, 1954)
MultiLineString: [...]