ID: 779
OBJECTID: 779
TOELICHTING: https://geoportaal.fryslan.nl/arcgis/rest/services/CHK2/MapServer/50/11/attachments/10
ONTSTAAN: Datering niet bekend
OORSPRFUNCTIE: Binnenpolderdijk
SHAPE_Length: 4200.141837638343
OORSPRONGOMSCHRIJVING: Binnenpolderdijken dienden ertoe om bij dijkdoorbraken de penetratie landinwaarts van het zeewater zoveel mogelijk te beperken. De aloude Slachte is hiervan het bekendste voorbeeld. Daarnaast werden binnendijken opgeworpen om het opstuwen van binnenwater tegen te gaan en als het ware door compartimentering het opwaaien van het boezemwater te bedwingen, dan wel het water vanuit naast-gelegen gebieden te keren.
OMSCHRIJVING_RIENKS_EN_WALTHER: Lorié beschouwt de dijk Tzummarum-Sexbierum als de afsluiting van wat hij de trechter van Franeker noemt; verder is, volgens hem, de weg Sexbierum-Pietersbierum en verderop met de Haulewei een vroegere zeedijk. Tegen de aanname van deze weg als waterkering zijn echter een aantal bezwaren aan te voeren. De weg Oosterbierum-Sexbierum staat als Middeldyk bekend, een naam, die Beekman nogal wat gewicht geeft als argument voor een oude zeedijk, maar die hier in Fryslân ook voor een gewone polderweg wordt gebruikt, bijvoorbeeld voor die tussen de Bildtdorpen. Het terrein tussen de beide Bierumen is vlak, net als de weg zelf. Als bijzonderheid merkt Lorié op, dat de weg en de Slachte iets bij elkaar op lopen; één van de twee, of beide, zou of zouden dus hoger kunnen hebben gelegen. Tussen Sexbierum en Pietersbierum ligt een hoogte, maar loopt ook een slenk; voorbij het laatste dorp worden weer geen bijzonderheden aangetroffen. De weg liep daar vanouds ook niet door naar de Haulewei, maar in de richting van Wijnaldum niet helemaal tot aan de Ried. Op de Winamerpolder of op het hoge terrein noordwestelijk van dat dorp is evenmin een aansluiting te vinden. De Haulewei snijdt de Sexbierumerfeart, die aan de perceelscheidingen aan weerszijden te zien al zeer waarschijnlijk het overblijfsel van een slenk is, schuin daartegenover; die weg kan zodoende eigenlijk niet voor een oude waterkering worden aangemerkt. Beide delen sluiten aan de westkant op de dorpsterp van Sexbierum aan en aan de andere kant op de Slachte. De Middeldyk liep vroeger recht richting Sexbierum; vanaf de molen naar het dorp bestaat nu een binnenpad (Molepaed). Bij deze molen is de overgang naar de weg duidelijk te zien en halverwege het dorp lag aan de westkant een hoge akker op een smal perceel. De Platte Wei sloot op het hoge land ten zuiden van Sexbierum aan. Sommige percelen snijdt hij, andere is hij op de scheiding van gelegd. De weg heeft, volgens de kaart van Ottens (1739) (In Friesland bekend als de Vegelinkaart), vroeger nog op de Slachte gestaan; dat kan in het geval ook zijn geweest met de Middeldyk, die de Slachte nu wat schuin kruist.
BRONNEN: CHK2 (Provincie Fryslân), Noordpeil, Binnendiken en Slieperdiken yn Fryslân (Ir K. A. Rienks en Ir G. L. Walther, 1954)
MultiLineString: [...]